Geslaagde demo ecologisch slootschonen

Om de aandachtspunten voor duurzaam slootschonen weer eens op te frissen organiseerde ELAN samen met Boerennatuur Fryslân de demo ecologisch slootschonen bij onze deelnemer melkveebedrijf Krediet. Donderdagmiddag 26 september kwam er ongeveer 25 man naar deze informatieve bijeenkomst in Blesdijke. Dit varieerde van ELAN-deelnemers tot een loonwerker, onderwijsinstelling, overheid, terreinbeherende organisatie, enz. 

Inzichten Wetterskip over ecologisch slootschonen
De bijeenkomst startte met een aantal presentaties. Carla Boonstra van BoerenNatuur Fryslân opende de bijeenkomst met een korte uitleg hoe Boerennatuur Fryslân zich al jaren inzet voor dit onderwerp. Ook liet zij een korte sneakpreview zien van de film 'Meer leven in de Fryske boerensleat'. Gastheer Leonard Krediet stelde zich kort voor en daarna gaf Fokelien Looijenga, ecoloog van Wetterskip Fryslân aan wat nu de meerwaarde is van deze manier van slootschonen. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat de inzichten van het wetterskip de laatste jaren ook zijn veranderd. Moesten de watergangen eerder allemaal helemaal schoon gemaakt worden, tegenwoordig ziet het Wetterskip ook in dat het laten staan van beplanting van groot belang is voor het leven in en om het water. 

Slootbeheer in ontwikkeling bij ELAN
Hanneke van Daatselaar, gebiedscoördinator bij ELAN gaf een beeld van hoe het beheerpakket 'Ecologisch slootschonen' zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. In 2019 was er 135 km sloot onder beheer, in 2024 is dat maar liefst 184 km. De voorwaarden waaraan een sloot moet voldoen om in aanmerking te komen voor dit pakket zijn besproken en de eerste voorzichtige resultaten van de sloteninventarisatie die afgelopen zomer is uitgevoerd. Ook is er een actuele informatiefolder gemaakt over ecologisch slootbeheer. Hierin is kort en bondig te vinden wát het is en hóe het uitgevoerd moet worden. Alle deelnemers ontvangen deze folder. 

Slimme camera
Daarna was het woord aan Wijnand van Breda, van het bedrijf Wim van Breda. Zij hebben een slimme camera ontwikkeld die ingezet kan worden om bijvoorbeeld invasieve exoten op te sporen, maar ook afval en de kleurrijkheid van bermen kan de camera waarnemen. De waarnemingen worden allemaal in een GIS bestand bijgehouden en teruggekoppeld aan de opdrachtgever. Dit kan wellicht kansen bieden voor slootonderhoud. 

Het veld in
Na de presentaties gingen we het land in, waar de loonwerker was gearriveerd om te laten zien hoe nu op een duurzame manier sloten geschoond worden. Onder het toeziend oog van de aanwezigen heeft hij een deel van een sloot geschoond. Hierbij werd met een maaikorf aan de overkant van de sloot begonnen. De bak wordt dan door de sloot richting de kraan getrokken. Op ongeveer 2/3e van de sloot trekt de machinist de bak weer omhoog, zodat de begroeiing aan de kant waar de kraan staat blijft staan. Hier kunnen de planten dus blijven staan, dit zorgt voor beschutting voor de in het water levende dieren. 

En dát er dieren in het water aanwezig waren, dat bewees Fokelien Looijenga. Zij haalde een aantal keer een schepnet door het water en viste zo allerlei diertjes op, van bootsmannetje, tot libellen larve, van een grote oeverspin tot een poelslak, van een watertor tot ga zo maar door. De ecoloog was zeer te spreken over wat zij aantrof in de sloot bij Krediet. De sloten bij Krediet worden sinds 2017 beheerd volgens de voorwaarden van het pakket 'Ecologisch slootschonen.'