Op 14 maart 2018 startte het herstel van enkele houtwallen en singels in Zuidoost-Friesland. Deze zgn. landschapselementen in de 'Droge dooradering' worden daarmee als leefgebied interessanter voor dieren, zoals broedvogels. Het gaat om een brede samenwerking tussen Landschapsbeheer Friesland, Noardlike Fryske Wâlden, Waddenvogels en It Lege Midden.
Werkgebied
Het zwaartepunt van de uitvoering ligt in Zuidoost-Friesland, maar er zal ook gewerkt worden op het eiland Terschelling, in het Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden en rondom het dorp Sint Nicolaasga. Het landschap van deze gebieden wordt gekenmerkt door kleine percelen die omgeven zijn met landschapselementen als elzensingels en houtwallen en wordt door de provincie aangeduid als ‘leefgebied Droge Dooradering’.
Werkzaamheden binnen dit project
Binnen dit landschapsherstelproject worden individuele landschapselementen hersteld. Bij houtwallen en elzensingels betekent dit dat er geplant wordt en dat er rasters vervangen worden. Het houdt ook in dat er bomen gezaagd gaan worden. De stobben van de gezaagde bomen gaan weer uitlopen, zodat er meerdere stammen ontstaan zoals dat al eeuwen gebruikelijk is in het Friese agrarische cultuurlandschap. Daarnaast worden ongewenste soorten als de Amerikaanse vogelkers tegengegaan. De lege plekken die ontstaan worden ingeplant met inheemse soorten als els, eik lijsterbes, meidoorn en hondsroos, afhankelijk van de locatie.
In een later stadium van het project worden ook kleine bosjes en poelen hersteld. Bij kleine bosjes houdt dit in dat het hakhoutbeheer weer toegepast gaat worden (net als bij de eerder genoemde singels worden de bomen afgezaagd zodat ze weer opnieuw uitlopen) en/of dat er een bosrand aangelegd wordt met een geleidelijke overgang van kruidenbegroeiing naar bomen. De poelen worden met de kraan opgeschoond zodat er weer water in kan en ruimte biedt voor soorten als libellen en kikkers.
Herstel is van grootbelang
Het Friese cultuurlandschap is gevormd door menselijk handelen. Zonder onderhoud verdwijnt dit landschap. Houtwallen worden zonder zagen steeds ouder waardoor de ondergroei van struiken en kleinen bomen die zo belangrijk is voor allerlei vogelsoorten verdwijnt. De beheeringrepen zorgen er voor dat de kenmerkende flora en fauna van dit landschap behouden blijft. De werkzaamheden hebben best een impact op de omgeving omdat het landschap er voor jaren anders uitziet. Uiteindelijk ontstaat er door de ingrepen weer een beeld zoals dat de zandgronden van Friesland al eeuwen kenmerkt.
Binnen dit project wordt zowel gekeken naar de losse landschapselementen als naar het landschap: de ruimtelijke samenhang tussen de elementen. Goed onderhouden landschapselementen hebben een rijke en een gevarieerde begroeiing en zijn daarmee als losse elementen al van grote waarde. De structuur van de landschapselementen op grotere schaal voegt daar een netwerkfunctie aan toe. Uit eerder onderzoek in het Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden is gebleken dat dit de biodiversiteit, gebonden aan dit agrarische cultuurlandschap, zeer ten goede komt.
Samenwerking
Het project Herstel en versterken landschap droge dooradering Fryslân is een project van Landschapsbeheer Friesland, ELAN, Noardlike Fryske Wâlden, Waddenvogels en It Lege midden. De Provincie Friesland en het ELFPO (Europees Landbouwfonds voor Plattelands Ontwikkeling) hebben daarvoor middelen beschikbaar gesteld. De totale investering bedraagt 2,6 miljoen euro.
Kijk hier voor meer informatie over dit project.